Müzik Prodüktörlerinin Yaratıcı Tıkanıklıkları
Yaratıcı tıkanıklık,sanatın her alanında olduğu gibi müzik prodüktörlerinin de en büyük düşmanlarından biri gibi görünebilir. İlhamın kaybolduğu, projelerin sürüncemede kaldığı anlar, sanatçıyı içsel bir savaşın içine çekebilir. Ancak, bu tıkanıklık aslında kalıcı bir durum değil aksine yeni bir yaratıcı dönemin başlangıcıdır.
Kanye West’ten İlhamla; Sanat, Risk ve Özgünlük Üzerine Dersler
Kanye West’in yaratıcı süreci, sıradan kurallara bağlı kalmayan, içsel sezgileriyle şekillenen bir yolculuk. Toplumun kaotik ya da delilik olarak gördüğü anlar, aslında onun en yenilikçi işlerini ortaya koyduğu dönemler olduğunu net şekilde gösterdi. Kuralları yıkmak, risk almak ve kendi iç dünyasını özgürce ifade etmek, Kanye’nin yaratıcılığını tetikleyen unsurlar.
Geleneksel başarı formüllerine bağlı kalmadan ilerlerken, bazen toplum tarafından yanlış anlaşılmak pahasına, kendi vizyonunu sonuna kadar savunuyor. Onun için tıkanıklık, sistemin ve beklentilerin dayattığı kalıplara hapsolmak; çözüm ise tamamen içgüdüsel bir şekilde, özgürce yaratmak., Kanye’nin sözlerinden ve deneyimlerinden yola çıkarak yaratıcılığını nasıl bir seviyeye taşıyabileceğinize birlikte bakalım.
Yaratıcılığın Özü: Bir Çocuk Gibi Düşün
Kanye West yaratıcılığın özüne dair şu sözleri söylüyor:
Gözlerimi kapatıyorum ve 3 yaşında bir çocukmuşum gibi davranıyorum. Mümkün olduğunca çocuksu bir seviyeye ulaşmaya çalışıyorum çünkü hepimiz o zamanlar sanatçıydık.
Herkesin atladığı ve en önemli noktalardan biri tüm yaratıcı niteliklerimizin çocukluğumuzdan geldiği ve o dönemlerde şekil aldığı. Bir çocuk hayal kurarken onun gerçekliği ile ilgilenmez. Bir çocuk gibi düşünmek, yaratıcılığın şartlanmış algılardan uzak tutulmasını sağlar ve müzik üretiminizde sınırları ortadan kaldırır. Yenilik yapmak için bildiğin kuralları unutmalı, kalıpları reddetmelisin.
Dönüşüm Noktalarını Fırsata Çevir
Kanye, yaşadığı trajik trafik kazasının kariyerini nasıl değiştirdiğini anlatırken şunu söylüyor:
Kaza geçirdikten sonra zamanı farklı bir şekilde ele almaya başladım. Önceden başkalarının benden beklediği şeyleri yapmaya daha fazla zaman ayırıyordum. O dönemde bir müzik prodüktörüydüm ve herkes bana rap yapamayacağımı söylüyordu. Ama kaza sonrası iyileşme sürecimde kimse beni zorlayamazdı. İşte o dönemde The College Dropout’u yaptım. Eğer o süreç olmasaydı, üzerimdeki baskılar nedeniyle asla kendi istediğim müziği yapmaya cesaret ve zaman bulamayacaktım.
Hayatındaki engelleri, sanatın ve yaratıcılığın için bir katalizör olarak görmelisin. Bazen yaratıcılığın kitlenmesinin sebebi, sürekli üretim halinde olma zorunluluğu ve başkalarının beklentilerine göre hareket etme baskısıdır.
Duraklamaları fırsata çevirin
Eğer kendinizi bir yaratıcı tıkanıklık içinde buluyorsanız, kendinize zorunlu bir mola verin. Yeni projelere başlamadan önce, geçmiş işlerinizi gözden geçirin, ilham aldığınız müzisyenlerin eserlerini yeniden analiz edin veya tamamen farklı bir sanat dalını keşfetmeye yönelin.
Kanye’nin yaptığı gibi, bu süreci kendi sesinizi keşfetmek için bir laboratuvara dönüştürün. Üzerinizde baskı hissetmeden, sadece deneme amacıyla müzik üretin. Başarılı ya da başarısız olup olmadığını düşünmeden, sadece sezgilerinizi takip ederek müzik yapın. Unutmayın, bazen en iyi eserler, en beklenmedik zamanlarda ve en özgür hissettiğiniz anlarda ortaya çıkar.
Kuralları Yık, Yeniyi Yarat
Kanye West, My Beautiful Dark Twisted Fantasy gibi büyük bir başarıdan sonra aynı şeyi tekrar etmek yerine, tamamen farklı bir yaklaşım benimsedi:
O albümü geçmek için tek çarem, tüm kuralları çöpe atmaktı. Her şeyi yok edip yeni bir hikâye yazmam gerekiyordu. Yeni bir sanatçı olarak doğmak istiyordum. Bu yüzden Yeezus’ta, insanların aşina olduğu sesleri kullanmak yerine, en rahatsız edici, en ham ve en saf hâlde müziği yeniden inşa ettim. Albümün başındaki o elektronik gürültü, aslında modern dünyada müziğin içinden geçtiği dönüşümü temsil ediyordu. Kuralların olmadığı, tamamen içgüdüsel bir süreçti.
Sanatta en büyük hata, başarıyı tekrar etmeye çalışmaktır. Yeni bir şey söylemek istiyorsan, risk almalı ve daha önce kimsenin yapmadığı bir yol yaratmalısın.
Sıfırdan Başla
Müzik prodüktörü olarak bir noktada kendi formülüne sıkışıp kaldığını hissedebilirsin. Daha önce yaptığın başarılı işler, seni tekrar eden bir döngüye sokabilir. Bu tıkanıklığı aşmak için alışkanlıklarını sorgula ve radikal değişiklikler yap.
- Kullanmayı sevdiğin sesleri ve teknikleri bir kenara bırak.
- Seni en çok zorlayacak, alışılmadık sound’larla deney yap.
- Çalışmalarını en baştan inşa et, tıpkı Kanye’nin Yeezus’ta yaptığı gibi.
Bazen en büyük yenilikler, var olanı tamamen yıktığında ortaya çıkar. Bir projeye başlarken “Ben bunu daha önce nasıl yapardım?” diye sor ve tam tersini dene.
Risk Almaktan Korkma
Kanye’nin risk alma konusundaki felsefesi açık ve net:
Benim için asıl risk, risk almamak olurdu. Olumsuz görüşlerin içinden geçmeyi ve onlardan yaratıcılık çıkarmayı öğrendim.
Yenilik yapmaya çalışırken mutlaka eleştiriler alacaksın. Ama asıl kayıp, bu eleştiriler yüzünden yaratmaya cesaret edememektir. Müzik prodüksiyonunda en büyük tehdit, konfor alanında kalıp risk almamaktır. Gerçek yenilik ve özgünlük, denemekten ve başarısızlıktan korkmamaktan gelir.
Eleştirileri bir engel olarak değil, yeni bir şey yaratma fırsatı olarak görmelisin
Eğer insanların fikirleri ya da sektör normları seni belirli bir kalıba sokmaya çalışıyorsa, bunun yerine kendi sesini keşfetmeye odaklan. Beklenmedik kombinasyonlar dene, alışılmadık sample’lar kullan, müziğe farklı açılardan yaklaş. Risk almak, sadece müzikte değil, sanatın her alanında gerçek başarıyı getiren şeydir. Kendi sınırlarını zorlarsan, başkalarının belirlediği sınırları da aşarsın.
İlhamı Paylaş
Kanye’nin sanata yaklaşımından çıkarabileceğimiz en önemli derslerden biri de fikirlerini saklamak yerine yaymanın gücüdür.
Birçok insan fikirlerini kutsal tutar ve saklar ama bence bunları paylaşmak daha değerlidir. Kamuya açık bir hata yapmak bile, başkalarının o hatadan ders almasını sağlayabilir. Sanatta kusursuzluk diye bir şey yoktur, çünkü sürekli evrilen bir şeyin mükemmelliği olamaz. Eğer bir fikir aklına geldiyse, onu saklamak yerine dünyayla paylaşmalısın. Belki şu an anlaşılmaz, belki ilk başta yanlış yorumlanır ama zamanla hak ettiği değeri bulur. Büyük sanatçılar, fikirlerini korkmadan paylaşanlardır.
Fikirlerini Saklama, Paylaş ve Büyüt
Müzik prodüksiyonunda kendini geliştirmek istiyorsan, yarattıklarını saklamak yerine paylaşmayı öğrenmelisin. Bazen en büyük ilerleme, başkalarının geri bildirimleriyle gelir. Hata yapmaktan korkma, çünkü her deneme yeni bir şey öğretir. Ürettiklerini bir kenara koyup mükemmel olmasını beklemek yerine, dünyaya aç ve gelişimini takip et. Gerçek sanat, sadece bitmiş eserlerden değil, süreç boyunca alınan risklerden ve yapılan hatalardan doğar.
- Kamuya açık bir hata yapmak bile, başkaların o hatadan ders almasını sağlayabilir.
- Yaratıcı fikirlerini sadece kendine saklamak yerine, paylaş ve gelişmesine izin ver.
Bugün Hareket Geç, Yarını Bekleme
Kanye’nin zaman konusundaki bakış açısı net:
Sadece bugünümüz var. Geçmiş gitti, yarın ise garanti değil. İnsanlar her zaman beklemek, doğru anı kollamak ister ama mükemmel an diye bir şey yoktur. Eğer bir fikrin varsa, onu gerçekleştirmek için daha iyi bir zaman bekleme. Çünkü her ertelediğin an, o fikri gerçekleştirme ihtimalin biraz daha azalır. Hayatın belirsizliği içinde tek kontrol edebildiğimiz şey, şu an ne yaptığımızdır. Bu yüzden ne yapmak istiyorsan, şimdi başla. Risk al, dene, hata yap, ama en önemlisi harekete geç.
Mükemmelliği Bekleme
Müzik prodüksiyonunda en büyük tuzaklardan biri, doğru zamanın geleceğini düşünerek yaratmayı ertelemektir. Oysa en doğru zaman her zaman şu andır. İlhamın gelip seni bulmasını beklemek yerine, üreterek, denemeler yaparak ve hatalarından öğrenerek süreci kendin başlatmalısın. Bugün atılan küçük bir adım, yarının büyük başarısını doğurabilir. Yaratıcılığını özgür bırak ve beklemek yerine başla!
Kanye West’in sanat anlayışından, risk alma cesaretinden ve yaratıcılığına sahip çıkma felsefesinden çok şey öğrenebiliriz. İlham almak için illa ki Kanye gibi düşünmek zorunda değilsin ama yaratıcılığını özgürleştirmek için cesur olmalısın. Hayallerini bekletme, bugün harekete geç ve kendi sanatını yarat!
Son Söz: Olumsuz Hissettiren Her Duyguyu Yakıt Olarak Kullan
Müzik prodüksiyonunda tıkanıklıklar, riskler ve belirsizlikler kaçınılmazdır. Ama unutma, en büyük çıkmazlar, en büyük atılımların habercisidir. İlhamı beklemek yerine üret, korkularına rağmen dene ve kendi sesini bulana kadar asla durma. Risk almak, hatalar yapmak ve başkalarının anlamadığı fikirleri savunmak, gerçek sanatın temelidir. Olumsuz durumları yakıt olarak kullanarak yaşadığın sürecin seyrini değiştirmek her zaman senin elinde.
Bugün, yaratıcılığının önündeki engelleri kaldır ve yapmak istediğin şeyi erteleme. Müziğin geleceği, kalıplara sıkışmayan, cesur ve özgün fikirlerle şekillenir. Kendi hikâyeni yazmak için ne gerekiyorsa, şimdi yap.
Müzik üreticileri ve müzisyenlerden oluşan kaliteli bir topluluk arıyorsanız “Unknown Creators” topluluğumuza buradan katılabilirsin.
Ayrıca, BandLab eğitim içeriklerine ulaşmak ve müzik prodüksiyonu yolculuğunuzda destek almak için beni @aydaeravci Instagram hesabımdan takip etmeyi unutmayın!